De Playback Show in de Sleep-Inn
Tekst: uw glamourredacteur van VrouwenNuVoorLater.nl
Een absoluut hoogtepunt van de Lesbische agenda was de Playback Show.
Riny Meijer, de heerlijk ruige Butch die jarenlang regeerde achter de bar van Saarein en de kassa van Gay and Lesbian Boekwinkel Vrolijk, en nu achter de schermen diverse stadsdelen regeert, wist te melden dat de Playbackshow in meerdere opzichten een ongekende gebeurtenis was. Niet alleen konden er allerlei Non PC Issues over het toneel gebracht worden zoals ‘Morgen ben ik de Bruid’ en ‘I want your Sex’, en kon er veel lipstick op de lesbiënnes gesmeerd worden, maar er werd ook een echt taboe doorbroken. De Playbackshow kwam namelijk voort uit de samenwerking tussen de elkaar gewoonlijk naar het leven staande café’s Vrouwencafé Saarein, Café VandenBerg, Bloem van de Zeedijk en ‘T Bruine Paard. De allereerste Playbackshow was in het COC op Tweede Kerstdag 1981 (Henny Huisman was toen nog niet eens met zijn Playbackshows begonnen). Na de eerste succesvolle show volgden er meerdere tot begin negentiger jaren.
Tijdens een Playbackshow wordt een populair lied van een bekende artiest nagespeeld door iemand die zich speciaal voor de gelegenheid heeft vermomd. Gewoonlijk gaat het om fans die hun favoriet imiteren, om even in de huid te kunnen kruipen van de geadoreerde. Homomannen kunnen daar echt wat van. Sinds de uitvinding van de geluidsdragers hebben horden er hun carrière van gemaakt. Bij de lesbiennes gaat het vooral om de klucht van de verkleedpartij. Zij stellen de belachelijkheden van hetero-rituelen aan de kaak. In het gewone leven hebben zij daar geen deel aan of ze zijn gedwongen te doen alsof ze er deel aan hebben. Playbackshows waren daarom emancipatoire gebeurtenissen van het hoogste niveau.
De Playbackshow was een feest van tenenkrommende herkenning. Het gaat er bij een Playbackshow altijd om het onmiddelijk herkenbare cliché over de Bühne te brengen. Om de juiste toon te kunnen treffen moet er intensief geoefend worden in play-backen, uitdrukking en beweging. Er moeten de juiste costuums worden gevonden en lichamelijke kenmerken moeten worden aangepast.
Als je denkt dat lesbo’s zich graag als man zouden willen vertonen heb je het goed mis. Het grootste deel van de uitgebeelde artiesten waren juist de super vrouwelijke wezens. De types die het verst van de persoonlijke beleving af stonden of die zelf een cliché van het cliché waren zoals Dusty Springfield.
Van de Playbackshow in de Sleep-Inn heeft de bekende fotografe Gon Buurman een reportage gemaakt.
Knaar Visser van Café Saarein wordt geschminkt. Zij is nog in haar gewone kloffie, maar spoedig zal er een metamorphose plaatsvinden.
Links in de achtergrond is al een ‘plunging back line’ te zien.
En rechts zien we de reflectie van Voetbal Bren die zichzelf een ‘big hairdo’ heeft aangemeten en haar lippen aan het verven is.
Riet Willems en Brenda Groenendaal brengen de sfeer er in. Ze zingen een duet uit Grease. En je ziet dat Brenda diep onder de indruk is van de charmes van Jetteke.
Brenda was een populaire barvrouw uit Saarein en auteur van een hete tienerroman die over de liefde gaat van een leerling voor haar lerares. De roman is door Querido aangenomen maar verdween daar helaas op de plank met ander ongepubliceerd werk. Wij willen het nog steeds in de boekhandel zien!!!
Anita de Vogel ramt het super butche ‘I want your sex’ uit haar gitaar. Zonnebril, lederen jack, mouwen opgeschoven tot de elleboog, auto handschoenen, stoppel en oorring in de vorm van een kruis identificeren haar onmiddelijk als George Michael, een in de tachtiger jaren populaire Macho die na deze Playbackshow toch maar uit de kast kwam.
Carolien van Essen, een coryfee uit vrouwenboekwinkel Xantippe is ontroerend onherkenbaar als bruidje Willeke Alberti die smachtend haar ‘Morgen ben ik de Bruid’ ten gehore brengt. Duidelijk heeft Willeke er toch zo haar twijfels bij, anders was de song wel meer up-beat geweest.
Heintje Davids was met haar gebit niet van de Bühne af te branden. Hoe vaak zij niet afscheid van ‘haar’ publiek heeft genomen. Telkens moest ze weer terug voor een encore. En dat ging door tot ze diep in de tachtig was.
Onze showredactrice wist zeker dat Dorelies Kraakman Heintje heeft uitgebeeld – die heeft helaas geen tijd gehad voor encores. Dorelies is veel te jong overleden. Een radicaal en geliefd feministe was ze en haar intellect en humor worden nog steeds node gemist.
Maar Jetteke de Visser wist te melden dat Heintje neergezet werd door Sonja de Marktvrouw-uit-de-Beethovenstraat die haar zo geriatrisch mogelijk uitbeeldt – en let daarbij vooral op de tanden.
Nog zo’n artiest die niet weg te slaan was.
Cobi Schreier en haar gitaar hebben in de vroege dagen van de Tweede Feministische Golf menig vrouwenevenement opgeluisterd met lesbische levensliederen. Bij ieder optreden werd er stevig meegezongen en meegedeind. Iedere rechtgeaarde feministe had wel een langspeelplaat van haar.
Tegen de tijd dat Arina Stam, zelf lid van de populaire vrouwengroep Ames, haar playbackte was ze al zo goed als in de vergetelheid verzonken. Let vooral op het Carole-King-achtige gewaad dat zo kenmerkend was voor Coby’s voorkomen.
Het immer populaire duet uit de Parelvissers van Bizet wordt op onnavolgbare wijze ten tonele gebracht door Riny Meijer (links) en Sjuul Deckwitz (rechts). Voor de schrijfster dezes een onvergetelijk hoogtepunt van de avond. En de diepe bastonen die de dames uit hun welgevulde buiken konden halen: onvoorstelbaar. Je zou zo verliefd op ze worden!
Tja, en dan Dusty.
Dusty Springfield, de vrouw met de prachtig tedere stem. De vrouw in wie velen zich herkenden: de als hetero vermomde lesbiënne. Brenda Broekhuijsen, ook wel Voetbal Bren genaamd, strekt een wanhopige hand uit naar het publiek: “take me”, “take me”, “Ik ben één van jullie, ik zing over ons en voor ons”.
Bren zong die avond niet de rocker: ‘Right Down in the Middle of Nowhere’, wat heel toepasselijk zou zijn geweest, maar een gevoelige ballad. Dusty woonde een tijd in Amsterdam met Sylvia Bodnar, ook bekend uit de fotoroman in Het Lesbisch Prachtboek.
Voetbal Bren dankte haar naam aan haar liefde voor ‘The Beautiful Game’.
En dan is het alweer bijna afgelopen.
En wie kan beter het slotakkoord slaan van een geslaagde avond dan de lieveling van alle vrouwen: Julio Eglesias of zoals Adèle Bloemendaal hem noemde: Goelio in-z’n-Regenjas. De succesvolle ex-voetballer zong met zijn zoetgevooisde stem ‘Of All the Girls I Loved Before’. Ietje Hagen, vers uit de punk- en kraakbeweging, was de uitgelezen vrouw om gestalte te geven aan deze artiest.
Vele van de aanwezige dames voelden zich of aangesproken of zagen zich graag in haar schoenen. De dames op de eerste rij deden het in ieder geval in de broek van opwinding bij het aannemen van la rrrrosa.
Het is voorbij die schone avond.
Beschaafd klapt het publiek, dichtopeen gezeten op de vloer van de Sleep-Inn.
Mooi niet dus.
Deze foto moet in het begin zijn genomen toen het programma nog niet aan momentum gewonnen had. De schrijfster dezes herinnert zich dat tegen het einde van de avond iedereen op de been was en gilde en joelde en danste dat het een lieve lust was.
Jos Ypma, toen Barvrouw in Saarein ’s avonds, student en boekwinkelbediende overdag, nu trotse eigenaresse van Xantippe Unlimited, zit kaarsrecht om op te springen bij de minste provocatie. Marijke van Bree naast haar is er ook helemaal klaar voor.
Het feest dendert voort. Ook nu nog, jaren later.
Aanvulling van Jetteke de Visser
Op 25 december 1982 deed ik ‘Hé, Mary’ als Louis Prima, samen met Nanny Nieraeth (sax) en Trude van Kuijeren (trompet) in het COC.
Playback show 29 december 1984 in het COC:
“Demaciado Coraçon” als Willy de Ville in het COC.
Playback show op 4 januari 1985: “Nasty Girls” als één van de Vanity 6 met Brenda Broekhuijsen en Ietje Hagen.
Playback show 10 maart 1990 in de sleep-in op de Mauritskade: “Saturday Night” als Herman Brood and his Wild Romance met Mirjam Hagen (Jampie) en Mildred (??of…?? de zus of een vriendin van Maut, een vriendin van Brenda B.).
foto: Reina van Loon
Playback show 10 maart 1990 in de sleep-in op de Mauritskade:
Dit was in de kleedkamer: Jetteke als Herman Brood met Anita als Cher.
Andere optredens van Jetteke de Visser waren Op 9 april 1988 in de sleep-in: ‘Dearest Darling’ als Huey ‘Piano’ Smith en Op 17 april 1993 als één van de Boysband The Pasadena’s ‘Enchanted Lady’ met Babs, Cassandra en Puck in het COC.
Zijn er dames die daar nog foto’s van hebben?
…en nog wat foto’s:
Tino de Vries als Mathilde Santing
Abba
Martha Vooren als Amanda Lear
Ietje Hagen en Tino de Vries, presentatoren
Bekijk hier nog meer foto’s van Gon Buurman.
Herken je jezelf of anderen?
Laat het ons weten via mail!